Lekker belangrijk

Als dingen veel en onoverzichtelijk worden is er altijd één ding verstandig is om te doen. Terug naar de basis. Laten we even een stapje achteruit doen en bedenken: wat is nou eigenlijk écht belangrijk? Wat is je hoofdtaak? 
Je hoofdtaak als docent is, als je het mij vraagt (en dat deed je niet, maar je gaat ’t nu toch lezen) het onderwijzen van kinderen. En kinderen zijn bijzondere wezens. Ze denken nog niet zoals wij. Hun hersenen zijn nog niet uitontwikkeld. Ze leven veel meer in het nu. Ze laten zich (hoe jonger hoe meer) meevoeren door wat er die dag op hun pad komt. Dat is prachtig en daar kunnen we van leren. Als je een kind vrij zou laten vervalt het waarschijnlijk van het ene in het andere. Het zou (voor ons) weinig samenhang vertonen. Zo zouden ze van bij de bakker leren vragen om een brood en kiezen uit verschillende broodsoorten, naar evenwicht leren houden op een skateboard, naar “Hé een lieveheersbeestje!” vliegen. Wat zij van ons nodig hebben is een beetje (niet controlfreakerig veel) structuur. 

Die structuur is voor het funderend onderwijs (dat is het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs samen) al aangebracht in de vorm van kerndoelen. Deze doelen zijn wettelijk vastgesteld. Op onder andere deze site kun je heel helder zien welke doelen/leerlijnen ook daadwerkelijk wettelijk verplicht zijn. Datzelfde geldt voor toetsen. We toetsen ons vaak een ongeluk (wat ook een vorm van overmatige controle willen houden is) en we denken dat dat moet, maar is dat écht zo? Nee. Een school is verplicht om de ontwikkeling van een kind te volgen en vast te leggen, maar er is geen wettelijke eis voor het minimaal aantal af te nemen toetsen. Meer daarover lees je hier. 

Persoonlijk word ik van het lezen van de kerndoelen en de wettelijke onderwijseisen eerder enthousiast dan dat het me benauwt. Ze zijn namelijk ruim en tegelijkertijd bieden ze houvast. Je enthousiaste docentenhoofd gaat direct aan de haal met allerlei leuke lesideeën. De reden dat ik hierover schrijf is dat als je voor jezelf helder hebt wat er nou eigenlijk écht moet gebeuren (en dat is dus heel veel minder dan een methode je doet geloven, die bestaat namelijk voor ongeveer de helft uit “leuke opvulling”) er veel meer ruimte ontstaat voor jou als docent en voor je leerlingen om te leren, te spelen en simpelweg te zijn. Iets wat kinderen, zoals ik al eerder benoemde heel goed kunnen en waar we als volwassenen van kunnen leren, is vertrouwen en nu leven.

Loslaten en vertrouwen.

Durf je het als docent? Als ouder? 
Durf je los te laten en te vertrouwen op je eigen skills?
Op het leven en wat het huidige moment je biedt? 

Misschien komen er terwijl je dit leest gedachten bij je op als: “En dan? Dan doen we dus de hele dag niks, of gewoon waar we zin in hebben? De hele dag kleuren daar leren ze toch ook niks van?” Of misschien bekruipt je zelfs een bepaald gevoel van angst of paniek: “Ja, maar dan kan ik niks voorbereiden. Hoe weet ik nou wat ik dan moet doen” Of: “Ja ik wil wel, maar hoe dan?".
Het is goed om te beseffen dat dit stemmetje in je hoofd, een stemmetje in je hoofd is. Niks meer dan dat. Het vindt zijn oorsprong in je oerbrein dat je vanuit vroeger wil beschermen voor falen, voor buiten de groep vallen, voor afwijzing, want die dingen stonden gelijk aan de dood. Echter, we leven niet meer in de oertijd en deze angst is dan ook niet meer reëel. Op het moment dat je het stemmetje herkent en het kunt observeren zonder erin mee te gaan, neem je het niet meer zo serieus. Je zakt dan in een diepere laag van bewustzijn van waaruit je meer kunt gaan vertrouwen. Vertrouwen op het leven en dat het zich precies zo aandient als goed is. Vanuit die staat van zijn borrelt ook de inspiratie op en vanuit daar heb je een veel directer lijntje naar je intuïtie. Dit is de reden waarom je niet bang hoeft te zijn dat er niks komt, niks gebeurt of dat je niet goed bent voorbereid. Je zult juist moeiteloos inspelen op wat een kind écht wil leren, je kunt vertrouwen én terugvallen op je eigen pedagogische en didactische kennis  (en op de kerndoelen ;-)). Jouw kennis en structuur in combinatie met wat een kind aangeeft écht te willen leren (intrinsieke motivatie) is een gouden combi. Het biedt ruimte en vreugde aan leerkracht en leerling. 

En nu? Hoe nu verder in de praktijk? Check de volgende punten eens voor en tijdens je dag. 

• Wat kun je schrappen? 
• Probeer rust momentjes in te bouwen, niet alleen voor jezelf maar ook voor de klas. Een momentje waarin je focust op je ademhaling, gaat toveren met je aandacht (waar leg jij de focus op?).  Zo kun je de dag (en je agenda) weer even fris bekijken.
  Inspiratie voor dit soort momentjes vind je binnenkort hier op de site en op het suiver.nl instagramaccount. 
• Verder nodig ik je uit om (samen met je collega's) eens naar het curriculum te kijken en je af te vragen: “Wat is nou eigenlijk écht belangrijk?” Sta jezelf daarbij de gedachte “pff lekker belangrijk” eens wat vaker toe. Dat is niet nalatig of laks, dat zorgt voor ruimte en vreugde. En vanuit daar kun je juist weer beter leren.
• En als je al dit bovenstaande te ingewikkeld vindt klinken, doe dan dit: Plan minder en laat de dag op z’n beloop, wat is het ergste wat er kan gebeuren? Dat stemmetje in je hoofd komt nu vast met een goed antwoord. Ik stel voor dat dit je reactie erop is: “pff lekker belangrijk ;-)” 

Suiver liefs,

Maud 

Mocht je hier meer over willen weten of wat hulp bij nodig hebben, dan heb ik verschillende scholingen en trainingen geschreven die je kunnen helpen. Neem gerust contact met me op.